Nowoczesne narzędzie zarządzania ratownictwem medycznym – system SWD PRM

Prof. dr hab. med. Jerzy Robert Ładny

Kierownik Kliniki Medycyny Ratunkowej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

Konsultant Krajowy w dziedzinie medycyny ratunkowej

Potrzeba stworzenia SWD PRM

Idea stworzenia Systemu Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego (SWD PRM) wynikała z potrzeby unifikacji i usprawnienia systemu ratownictwa medycznego w Polsce. Przed jego wdrożeniem dyspozytorzy medyczni oraz zespoły ratownictwa medycznego (ZRM) korzystali z różnych, często niewystarczająco zintegrowanych narzędzi informatycznych, co utrudniało efektywną koordynację działań.

Koncepcja SWD PRM zaczęła się kształtować w latach 2000-2010, kiedy to system Państwowego Ratownictwa Medycznego został objęty licznymi reformami, mającymi na celu poprawę organizacji i skuteczności działań ratowniczych. Istotnym krokiem było uchwalenie Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym w 2006 roku, która zdefiniowała zadania i strukturę PRM w Polsce. Wprowadzono również centralizację dyspozytorni oraz rozwój systemów teleinformatycznych, co pozwoliło na lepsze zarządzanie zasobami i analizę skuteczności podejmowanych działań.

Wcześniej brak jednolitego systemu powodował trudności w przekazywaniu informacji między dyspozytorniami medycznymi, zespołami ratownictwa i szpitalami. Każdy region posiadał własne rozwiązania, co prowadziło do nieefektywnego zarządzania zgłoszeniami i wydłużonego czasu reakcji. Wprowadzenie SWD PRM miało na celu standaryzację i poprawę komunikacji pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w ratownictwo medyczne.

Czym jest SWD PRM?

System SWD PRM to nowoczesna platforma teleinformatyczna, obejmująca swoim zasięgiem cały kraj. Został stworzony w celu koordynacji działań Państwowego Ratownictwa Medycznego (PRM) i usprawnienia procesów związanych z obsługą zgłoszeń alarmowych oraz zarządzaniem ZRM. Jego podstawową funkcją jest integracja wszystkich dyspozytorni medycznych, ZRM oraz instytucji nadzorujących system w ramach jednolitego środowiska informatycznego.

Dzięki SWD PRM możliwe jest:

• przyjmowanie zgłoszeń z numerów alarmowych 999 i 112,
• rejestrowanie oraz lokalizowanie zdarzeń medycznych,
• zarządzanie dysponowaniem ZRM w czasie rzeczywistym,
• prowadzenie dokumentacji medycznej pacjentów,
• analiza efektywności działań ratowniczych,
• sprawozdawczość do Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) oraz integracja z innymi systemami.

Jak działa SWD PRM?

SWD PRM to system modularny, składający się z:

• Modułu Administratora, zarządzającego użytkownikami, sprzętem i strukturą organizacyjną.
• Modułu Dyspozytora, pozwalającego na odbiór zgłoszeń i efektywne kierowanie zasobami.
• Modułu Stacjonarnego ZRM, który wspomaga organizację i zarządzanie zespołami w miejscach stacjonowania.
• Modułu Mobilnego ZRM, umożliwiającego ratownikom w terenie odbiór zgłoszeń, aktualizację statusów oraz dokumentowanie działań.
• Modułu Planisty, pozwalającego na organizację grafików pracy zespołów ratowniczych i optymalizację wykorzystania zasobów.
• Modułu Raportowego, który umożliwia tworzenie zestawień i analizę danych operacyjnych.
• Modułu Analitycznego, służącego do monitorowania pracy systemu i optymalizacji działań na podstawie zgromadzonych danych.

System działa na zasadzie pełnej integracji między dyspozytorniami a zespołami ratunkowymi. Dyspozytor medyczny, po otrzymaniu zgłoszenia, rejestruje zdarzenie w systemie, określa jego priorytet i kieruje do miejsca interwencji odpowiedni ZRM. Dzięki lokalizacji GPS możliwe jest śledzenie pozycji zespołów i optymalizacja tras dojazdu.

Na czym polega innowacyjność SWD PRM?

Jednym z kluczowych atutów SWD PRM jest jego jednolitość i centralizacja na poziomie krajowym. Dzięki temu dane zbierane w systemie mogą być wykorzystywane nie tylko do bieżącego zarządzania ratownictwem, ale także do analizowania jakości działania całego systemu PRM.

Dane te umożliwiają:

• identyfikację obszarów wymagających poprawy, np. wydłużonego czasu dojazdu ZRM,
• ocenę skuteczności podejmowanych działań medycznych,
• analizę powtarzających się błędów w systemie ratownictwa,
• przewidywanie i minimalizowanie ryzyka związanego z funkcjonowaniem PRM.

SWD PRM pozwala na integrację z bazami NFZ, co daje możliwość śledzenia losów pacjentów od momentu wezwania pomocy do zakończenia leczenia. Dzięki temu można przeanalizować efektywność interwencji przedszpitalnych i ich wpływ na dalszą terapię pacjentów. Jest to kluczowy element w identyfikacji „słabych ogniw” systemu oraz wdrażaniu skuteczniejszych rozwiązań organizacyjnych.

Korzyści z wdrożenia SWD PRM

Wdrożenie SWD PRM przyczyniło się do znacznej poprawy koordynacji działań ratowniczych. Dyspozytorzy medyczni mają dostęp do pełnej informacji o dostępnych zasobach w czasie rzeczywistym, co umożliwia natychmiastową wymianę informacji między dyspozytorem medycznym a zespołami w terenie oraz automatyczne kierowanie najbliższego zespołu do zdarzenia. System zapewnia również lepszą dokumentację i analizę, ponieważ wszystkie zdarzenia są rejestrowane w jednolitym systemie, co pozwala monitorować jakość i efektywność działań ratowniczych oraz analizować je zarówno na poziomie lokalnym, jak i krajowym.

Dzięki integracji z systemami nawigacyjnymi i mapowymi zoptymalizowano trasy dojazdu zespołów ratowniczych, co znacząco skróciło czas reakcji i umożliwiło szybsze podejmowanie decyzji w oparciu o analizę danych w czasie rzeczywistym. System wspiera również politykę zdrowotną poprzez możliwość współpracy z NFZ i innymi podmiotami ochrony zdrowia. Analiza ścieżek pacjentów pozwala na optymalizację dalszego leczenia oraz identyfikację obszarów, w których konieczna jest poprawa dostępności i jakości usług ratowniczych.

Przyszłość SWD PRM

System SWD PRM będzie rozwijany w kierunku dalszej cyfryzacji i automatyzacji procesów w ratownictwie medycznym. Planowane zmiany obejmują:

• pełne przejście na elektroniczną dokumentację medyczną,
• integrację z systemami telemetrycznymi umożliwiającymi przesyłanie wyników badań (np. EKG) bezpośrednio do szpitali,
• dalszą automatyzację w zakresie analizy i raportowania danych,
• lepszą integrację z systemami łączności i nawigacji, co dodatkowo usprawni koordynację działań ZRM.

Podsumowanie

SWD PRM jest przykładem nowoczesnego podejścia do zarządzania ratownictwem medycznym. Jego funkcjonowanie nie tylko poprawia efektywność działania ZRM, ale również dostarcza cennych danych, które mogą przyczynić się do lepszego planowania strategii ochrony zdrowia i zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów. Dzięki temu polski system ratownictwa może być nieustannie doskonalony i dostosowywany do dynamicznie zmieniających się warunków oraz potrzeb społeczeństwa.